Varlıkların Eşlendirilmesi

 Varlıkların Eşlendirilmesi

Bir varlıkla ilişkiye girebilecek varlıkların sayısına eşleme sayısı denir. Eşleme sayıları n>2 varlık için söz konusudur ve ikili ilişkilerin ortaya konulması açısından yararlıdır. A ve B gibi iki varlık kümesi arasındaki R ilişki kümesi için dört farklı eşleme durumları olabilir. 

Birden-bire İlişki

A varlık kümesi içindeki bir varlık, B varlık kümesi içindeki bir tek bir varlık ile ilişkili ve B varlık kümesi içindeki bir varlık, A varlık kümesi içinde bir tek bir varlık ile ilişkili ise birden-bire ilişki söz konusudur.

A ve B kümelerinin,

biçiminde bulunduğunu varsayalım. A kümesinin her bir elemanının, B kümesindeki bir elemanla ilişkide olması bire-bir ilişkiyi ifade etmektedir.

ÖRNEK 1: 

Müşteri-hesaplar ilişkisini göz önüne alalım. Her müşteri için sadece bir hesap açtırılabildiğini ve birden fazla kişi için ortak hesap açılmasına izin verilmediğini varsayalım.

Şekil üzerinde gösterildiği gibi, her bir müşteri sadece bir hesap numarası ile eşlenebilmektedir. Aynı biçimde bir hesap numarası sadece bir müşteriye verilebilmektedir. O halde bu birden-bire ilişkidir.

Birden-çoğa İlişki

A kümesi içindeki bir varlık, B kümesi içindeki birden fazla varlık ile ilişkili ise, bu eşlemeye birden-çoğa ilişki adı verilir. Bu durumun tersi geçerli değildir. Yani B kümesindeki bir varlık, A kümesindeki sadece bir varlık ile eşleşebilir.

ÖRNEK: 

A varlık kümesi anne isimlerinden oluşmaktadır. B kümesi ise bu anne varlıklarının çocuklarından oluşmaktadır.

küme elemanlarını daha açıkca yazabiliriz:

Bu iki küme arasındaki ilişki, doğal olarak birden-çoğa biçiminde olacaktır. Çünkü bir annenin bir veya daha fazla çocuğu olabilir. Ancak bir çocuğun sadece bir annesi olacaktır. O halde iki küme arasındaki R ilişki kümesi şu şekilde ifade edilebilir: 

Çoktan-bire İlişki

A varlık kümesindeki birden fazla varlık, B kümesindeki bir varlık ile ilişkili ise, bu eşlemeye çoktan-bire ilişki adı verilir.

ÖRNEK: 

A kümesi çocukları; B kümesi ise bu çocukların annelerini içermektedir. 

Bu iki varlık kümesi arasındaki ilişki şu şekilde ifade edilebilir :

Çoktan-çoğa İlişki

A varlık kümesi içindeki bir varlık B varlık kümesi içindeki birden fazla varlık ile ilişkili ise ve B kümesindeki bir varlık A kümesindeki birden fazla varlık ile eşleniyorsa çoktan-çoğa ilişki vardır.

ÖRNEK: 

Müşteri-hesap ilişkilerinde, aile üyelerinin ortak hesap açabilmesi durumunda çoktan-çoğa ilişki söz konusu olmaktadır.

Bu şekil, müşteri-hesap ilişkisinin çoktan-çoğa biçiminde olduğunu göstermektedir. Müşteriler birden fazla hesaba sahip olabilmekte ve birden fazla müşteri aynı hesabı açabilmektedir. Örneğin, “Burak” isimli kullanıcı 4500 ve 2310 numaralı iki hesaba sahiptir. Buna karşılık, 4500 numaralı hesabın aynı aileye üye “Burak” dışında “Begüm” isimli bir başka müşterisi bulunmaktadır.